poniedziałek, maja 28, 2007

Grażyna Walendzik - Przedmioty kryją swoją tajemnicę w emocjonalnych wnętrzach Bożeny Glajcher


Sydnejska malarka Bożena Glajcher wprowadza nas w świat emocjonalnych barw i aluzyjnych przedmiotów.
31 obrazów malowanych po 1998 roku składa się na cykl zatytułowany „Lustro”. Sposób artystycznej wypowiedzi za pomocą kolorowych wnętrz i realnych, a czasem dziwnych przedmiotów plasuje je w nurcie emocjonalnej metafizyki lub metafory budowanej na zdobyczach koloryzmu i surrealizmu.

Głowa 2005

W komponowaniu zamkniętych, emocjonalnych wnętrz zasadniczą rolę odgrywają płaszczyzny kontrastowych kolorów, realne przedmioty (Wiatraczek, Krzesło, Lampa), czasem teatralne rekwizyty (Czerwona kolumna) oraz powtarzający się motyw popiersia, manekina, gorsetu lub głowy-rzeźby.
Temperatura i emocjonalność malowanych wnętrz zmieniają się w czasie, podobnie jak zmieniają się relacje obecnych tam przedmiotów.

Lustro 2006

Pomieszczenia z czerwoną kolumną i zasłoną malowane w latach 2002-3 (Różowa zasłona I, II, Niebieska zasłona, Dwa liście)przypominają nieco niektóre obrazy Matisse’a np. „Open window” z 2005 r. lub „The Casbah gate” (1912-13), z tą różnicą, że kolorystyczne formy budowane są nie tyle w duchu dekoracyjnym, co raczej metaforycznym, są aluzją do wyczuwalnych treści, nastrojów i emocji, prowokują do dociekań i pytań: czym jest różowa lub niebieska zasłona? co zasłania lub odsłania? czy ukrywa nasze emocje, czy jest maską lub parawanem?

Okienko 2006

Czym są zielone liście na tle ciemno-niebieskiej zasłony – symbolem witalnej energii, wzrastania, a może wspomnieniem, pamiątką, czy też tylko kolorem, dekoracją ? Te niezwykle malarskie obrazy wnętrz nasyconych specyficzną metafizyką intrygują i zmuszają do szukania własnych odpowiedzi.

Niebieska zasłona 2003

Nieco odmienną wymowę mają prace z powtarzającym się motywem wiszących rąk (Krzesło, Wiszące ręce I, Wiszące ręce II). Tu pomieszczenia malowane w podobnej gamie błękitów, zieleni i brązów odzwierciedlają nastrój dziwnej ciszy, niemocy, bezwładu... Zarówno kolor jak i powtarzający się motyw wiszących rąk stają się ważnym nośnikiem przekazu.

Wiszące ręce 2006

Aluzyjność przedmiotów, emocjonalność barw i mistrzostwo rozwiązań kolorystycznych cechują także prace tworzone po 2005 roku: Popiersie ze skrzydłami, Lustro, Głowa. W kompozycji Głowa (2005) świetlista forma głowy-rzeźby oraz odsłonięte zza brązowej zasłony małe, dziwne przedmioty zdają się być pierwszoplanowe na tle dużej płaszczyzny agresywnej czerwieni i świetlistego brązu. Sugerują przeciwstawność dwóch światów, opozycyjnych emocji, odmiennych temperatur.

Fotel 2005

Wnętrza malowane w 2006 roku np. Okienko, Wiatraczek, Różowa lampa, Gorset pełne są surrealistycznych, niedopowiedzianych przenośni. Zwykłe przedmioty sprowadzone są do rangi nie tyle dekoracji, czy elementów kompozycji, co istotnych bytów nasyconych nastrojem dziwności i tajemniczości.

Różowa zasłona 2003

Patrząc na obrazy Bożeny Glajcher zastanawiać się możemy co przedstawiają, czy są to tylko teatralne wnętrza przedmiotów przykurzonych, zostawionych sobie samym niczym dekoracyjne rekwizyty czekające na swoją ekspozycję, czy może to tylko iluzja, gra pozorów, za którą kryje się świat znaczeń i relacji pomiędzy różnymi funkcjonalnie i znaczeniowo przedmiotami, ich piękno i emocjonalność ukryta w starannie dobieranych kolorach?

Pomieszczenie z różową zasłoną 2003

Tajemnicze nastroje niepokoju, grozy, (Głowa, Różowa zasłona, Lustro), ciszy, milczenia, bezwładności i spokoju (Wiszące ręce), relacje pomiędzy płaszczyznami kolorów (błękity, czerwienie, zielenie i brązy) i relacje względem wiodącego motywu popiersia bądź manekina oraz realnych przedmiotów mówią o swoich złożonych problemach. Przedmioty i wnętrza kryją swoją tajemnicę.

Grażyna Walendzik

(Autorka - redaktorka Akcentu Polskiego - jest historykiem sztuki, w Polsce była kustoszem warszawskiej Zachęty.